Scenarista istorijskog filma “Marš na Drinu”, Arsen Diklić, izdvojio je lik kapetana “Bata Koleta”, jednog od neustrašivih komadnata u Kombinovanoj diviziji na Ceru, srpske vojne formacije koja je, po mnogim istoričarima, najzaslužnija za prvu pobedu saveznika u Prvom svetskom ratu. “Bata Kole” bio je godinama tajna ne samo za srpske filmadžije i istoričare, publiciste, nego i za njegovu najužu familiju. Nekadašnji kapetan, a od 1929. đeneral, bio je Dragomir M. Radenković, roden u Knjaževcu 1883. godine, gde je završio osnovnu školu i šest razreda Gimnazije, a potom Vojnu akademiju. Prvo je službovao u rodnom gradu, a potom 1911. u Nišu, u sastavu Sedme baterije Moravskog puka. Sa Moravcima je prošao balkanske ratove, a potom i ceo Veliki rat. Na Solunskom frontu bio je komandir Četvrte baterije Jugoslovenskog (Vardarskog) artiljerijskog puka. Posle rata u činu majora službuje u Štipu, Mostaru i Sarajevu na dužnosti komandanta puka. Čin pukovnika dobio je 1924, a general postaje 17. decembra 1929. i dobija položaj komandanta Timočke artiljerijske brigade u Zaječaru. Septembra 1935. komandant je artiljerije u Štabu Pete armijske oblasti u Nišu, a od 1937. je na dužnosti u Ministaarstvu vojnom i mornarice u Beogradu. U Drugi svetski rat ulazi kao zamenik komandanta Teritorijalne vazdušne odbrane. Bio je, u isto vreme, i član Vojnog suda za oficire.
Epizoda iz filma sa ostavljenim topom mnogo puta je opisivana, ali nikad nije spomenuto ime i prezime hrabrog kapetana Radenkovića, vojnika sa Timoka.
U odstupanju na Ceru, sa mesta Parlog, jedan top nije mogao da se izvuče, ali nije dopao neprijatelju. U neimenovanom oficirskom dnevniku, kako piše u dodatku “Novosti” 2. avgusta 2021. (autor istoričar Mile Bjelajac po Vikipediji), dobijen je zadatak da se 17. avgusta izjutra gađa Trojanov grad. Kada je grad pao, Radenković sa baterijom izlazi na vrh Cera. Topovi su onda i sa mesta “Brkinac” , 18. avgusta, odbijali juriše Austrougara. Baterija je tog dana imala velike gubitke (14 poginulih), ali nije odstupala. Vojnici – pešadinci su Radenkovićeve vojnike nosili na ramenima, kako bi se našli u zauzimanju Kosaninog grada goneći neprijatelja sve do Drine. Ti detalji su ovekovečeni u filmu.
Sinovi Dragomirovi, Milutin i Đorđe, kao i supruga Milunka, iako su pažljivo gledali film, nisu shvatili ko je prekaljeni oficir “Bata Kole”.
Ubili su ga fašisti kada je poslednji nemački vojnik napuštao Beograd – strelajo ga je švapski stražar 20. oktobra 1944. godine u logoru za jugoslovenske oficire Osnabrik VI C.
Đeneral Dragomir M. Radenkvić je nosilac Karađorđeve zvezde sa mačevima i Belog orla sa mačevima, Zlatne medalje za hrabrost i svih ratnih spomenica.
U Vikipediji nalazimo da film “Marš na Drinu” nije hronika bitke već prati dejstva jedne artiljerijske baterije Kombinovane divizije i duhovna stanja naših vojnika koji potiču iz raznih slojeva srpskog društva na početku 20. veka… Lik kapetana prve klase Koste Hadži Vukovića zvanog Bata Kole scenarista Arsen Diklić zasniva delimično na biografskim podacima artiljerijskog kapetana (budućeg brigadnog generala) Dragomira Radenkovića, koji je tokom rata komandovao artiljerisjkom baterijom pri Kombinovanoj diviziji koja je učinila taj podvig iz filma”.
U knjaževačkom kraju, recimo u selu Štipina, i danas postoji familija Radenković.
Priredio B.F.
